Batoemi (ook Batoem, Batumi of Batoum, Georgisch: ბათუმი) is de tweede stad van Georgië met 173.745 inwoners (2022), gelegen in het zuidwesten van Georgië aan de Zwarte Zee dicht bij de Turkse grens en is de hoofdstad van de autonome republiek Adzjarië. De stad ligt op de plaats van een oude Griekse kolonie en is een belangrijk aardolieraffinage- en scheepvaartcentrum. Het is een van de vijf steden in Georgië met zogeheten zelfbestuur, een stadsgemeente. In de 21e eeuw is de stad uitgegroeid tot een belangrijke toeristische trekpleister, dankzij een gerichte stadsrenovatie en -modernisering, ingezet na de Rozenrevolutie van 2003.
Batoemi is sinds de 11e eeuw bekend vanwege zijn vestingwerken. De stad maakt deel uit van Georgië sinds de middeleeuwen. Het kwam onder Ottomaanse heerschappij in de 16e eeuw. In de 18de eeuw werd de Georgische bevolking geïslamiseerd en sindsdien profileert zij zich als Adzjaren. De provincie Batoemi werd in 1878 door Rusland geannexeerd overeenkomstig het Verdrag van San Stefano tussen Rusland en het Ottomaanse Rijk, dat op 23 maart van dat jaar werd bekrachtigd. Het gebied viel vervolgens onder het Gouvernement Koetais. In deze periode kwam de grootschalige aanleg van spoorlijnen in het Russische Rijk op gang, ook in Transkaukasië.
In 1883 werd de spoorlijn tussen Bakoe en Batoemi gecompleteerd, met financiering van de Rothschild familie, die deze verbinding wilde voor de oliehandel, wat een nieuwe fase van havenstad Batoemi inluidde. Door de Batum Oil Refining and Trading Company (Bnito), die was overgenomen door Baron Alphonse Rothschild, werden in Batoemi olieopslagtanks en raffinaderijen gebouwd, wat de stad een van de grootste oliehavens van die tijd maakte. In 1907 volgde na 10 jaar bouw de opening van de Bakoe-Batoemi oliepijpleiding, met 885 kilometer de langste in zijn tijd. Jozef Stalin arriveerde eind 1901 in de stad om revolutionaire stakingen te organiseren bij de Bnito olieraffinaderijen van Rothschild, die in 1902 uitliepen op bloedige confrontaties tussen demonstranten en de politie.
